مطالعه و شبیه سازی واکنش های نوسانی مبتنی بر سیستم شیمیایی بلوزوف - ژابوتنسکی و کاربرد آن برای آنالیز کمی کاتیون منگنز(ii) با استفاده از تکنیک کمی لومینسانس

واکنش های شیمیایی نوسانی سیستم های پیچیده ای شامل تعداد زیادی گونه شیمیایی هستند. در این سیستم ها برخی از گونه ها (معمولاً حدواسط) دچار افت و خیز غلظت می شوند و حداقل یک مرحله ی خودکاتالیز بین دو مرحله ی مکانیسم واکنش وجود دارد. بسته به شرایط آغازین بعضی از این نوسان ها می توانند به صورت تغییر رنگ نیز منعکس شوند. واکنش بلوزوف – ژابوتنسکی شامل اکسیداسیون یک ماده آلی (مانند مالونیک اسید) توسط یون های برومات در یک محیط آبی شدیداً اسیدی است. این واکنش توسط مقادیر ناچیزی از یون های فلزات واسطه که دارای دو حالت اکسایش متفاوت (با اختلاف در یک الکترون) می باشند کاتالیز می شود. روش های مختلفی برای مطالعه ی این سیستم ها بکار رفته است. در واکنش مورد مطالعه ی ما منگنز به عنوان کاتالیزور استفاده شد که دارای خاصیت نورتابی شیمیایی یا کمی لومینسانس است. در قسمتی از این کار پژوهشی به شبیه سازی واکنش نوسانی بلوزوف – ژابوتنسکی در محیط ساده اکسل پرداخته شد و همه ی پارامترهای موثر از جمله ثابت های سرعت و غلظت های اولیه مواد واکنش دهنده مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه این کار پژوهشی واکنش نوسانی بلوزوف-ژابوتنسکی و پارامترهای موثر در شدت و نحوه ی لومینسانس نشر شده به ویژه غلظت مواد واکنش دهنده و اثر برخی سورفاکتانت ها و حلال های آلی با استفاده از دستگاه لومینومتر به صورت تجربی مورد بررسی قرار گرفت و همچنین منگنز (ii) با بهره گیری از تأثیر غلظت آن در دوره ی القای منحنی کمی لومینسانس اندازه گیری شد. این اندازه گیری شامل تعیین زمان القای منحنی کمی لومینسانس در غلظت های مختلف و رسم نمودار کالیبراسیون می باشد و پس از آن حد تشخیص و محدوده ی خطی روش محاسبه شد. هم چنین اندازه گیری منگنز (ii) را در نمونه حقیقی آب آشامیدنی شهر تبریز با این روش انجام گرفت.